Wat willen we bereiken en wat gaan we daarvoor doen?

Beschermen en ontwikkelen van biodiversiteit binnen het Natuurnetwerk Nederland

1. Realisatie en streefwaarden 2025 tot en met 2028 betreffen een inschatting van Prolander op basis van actuele inzichten uit de Prestatieovereenkomst Prolander 2026. De beheercijfers betreffen het NNN op land en het Groningse deel van de Waddenzee. Prolander is bezig met planvorming en voorbereiding van de inrichting van grote waterhuishoudkundige eenheden binnen het Natuurnetwerk, die de komende jaren worden ingericht.

Prioriteiten
N.v.t.

Versterken soortenbeleid

• Uitvoeren van het tot en met 2028 verlengde Beverbeheerplan Groningen en Drenthe ;
• Uitvoeren ganzenakkoord;
• Opstellen en uitvoeren subsidieregeling wolfwerende rasters;
• Exoten en exotenbestrijding beter in kaart brengen en uitvoerende partijen faciliteren met de benodigde (financiële) middelen en waar nodig extra middelen beschikbaar te stellen. Concreet:

Jakobskruiskruid:

• Verbeteren voorlichting over jakobskruiskruid op provincie website.

Bestrijding invasieve planten:

• Verbeteren samenwerking met gemeenten, waterschappen, terrein beherende organisaties en overige terreinbeheerders;
• Fieldmaps app creëren om overzicht op voorkomen en bestrijding in de provincie te krijgen;
• Carto gebruiken voor het voorspellen van het voorkomen van exotische planten;
• Het opzetten van een team vrijwilligers voor de bestrijding van exoten.

• Onderzoek doen ondersteunend aan beleid (bijv. predatie);

• Uitvoeren motie M057. Kader noordelijke verkenning : Extra ondersteuning bieden aan de wildopvang.

KUSTONTWIKKELING EN WADDEN

Realisatie Waddenopgave (inclusief  Ecologie en Economie in balans):

Ecologie & Economie in balans in de Eemsdelta (E&E)  

• Faciliteren en stimuleren van het gesprek over 'schurende' onderwerpen en ontwikkelingen op het grensvlak van ecologie en economie in de Eemsdelta;
• Actief de relevante ontwikkelingen identificeren en de daarbij passende actie initiëren:
• Bij de achterliggende organisaties van de partners zorg dragen voor bekendheid met E&E en de werk- en procesafspraken;
• Opstellen nieuwe begroting met een voorstel voor een evenwichtige verdeling van de kosten – inclusief (de dekking van) de kosten voor het programmabureau.

Programma 2.0 Eems-Dollard 2050 voor de periode 2021-2026

• Voorbereiden vervolg programma na 2026 op basis van de evaluatie, effectenanalyse en monitoringsrapportage;
• Optimaliseren kennisontwikkeling en monitoring;
• Samenwerking met Duitsland: De acties zijn gekoppeld aan de uitvoering van het actieplan van de gezamenlijke Nederlands-Duitse sedimentmanagementstrategie, onder andere Ontwikkeling van een gezamenlijk begrip van het systeem en handelingskader en voortzetting van lopende activiteiten gericht op kennisuitwisseling zoals een jaarlijks Eems-Dollard symposium en veldexcursies.

• Gereed maken van het zuidelijke gebied van de Dubbele dijk en vormgeven organisatie voor het  tussengebied zodat de beoogde bedrijven en kennisinstellingen het noordelijke gebied in exploitatie kunnen nemen.
• Afronden optimalisatie Marconi-kwelder met focus op het versterken van de zonering tussen de gebruiksruimte (het strand en de stadskwelder) en de natuurlijke kwelder met het broedeiland. Zie ook onder Regulier.
• I nvulling geven aan de organisatie van de opschalingsstappen van de drie succesvolle maatregelen van ED2050 voor de eerste tien jaar. Dit betreft een combinatie van de volgende maatregelen:

• Ophogen van circa 500 ha laag gelegen akkerbouwgronden in het klei op veengebied;
• Realiseren kleirijperijen ten behoeve van de dijkversterking van de 15 km Dollarddijk;
• Realiseren van binnendijkse slibinvang en de ontwikkeling van nieuwe leefgebieden, waarbij de Groote Polder het eerste gebied is;  
• voor de strategisch aangekochte gronden aansluitend aan de Groote Polder rondom Oosterhorn samen met de gemeente Eemsdelta bepalen welke delen een andere bestemming krijgen in de vorm van een groen/blauwe bufferzone voor het versterken van de leefbaarheid in de omliggende dorpen.  

• Vitale Kust / Waddenfonds:

• RuimteIijke uitwerking van de kustontwikkeling in een provinciaal omgevingsprogramma onder de omgevingsvisie;
• Opstarten van de projectprocedures en voorbereidingen voor de Meegroeiende kustzone.

Toekomstagenda Programma Lauwersmeer/Lauwersoog

• Samen met de gemeente Het Hogeland werken aan een integraal toekomstperspectief voor de haven van Lauwersoog. Nieuwe elementen/bouwstenen voor het toekomstperspectief zijn de nieuwe provinciale ambitie ten aanzien van het ondersteunen van de beroepsvisserij op zee (zie programma Economie) en de rol van en verbinding met (de programmering van) het Werelderfgoedcentrum Waddenzee.

TOEKOMST LANDELIJK GEBIED

Stikstof (diversiteit, natuurherstel en landbouwmaatregelen en stikstofreductie):

• Natuur en stikstof / Toekomst Landelijk Gebied

• Mogelijkheden zoeken voor uitvoering Groningse maatregelen uit rijksbudgetten Innovatie Landbouw en Agrarische Natuurbeheer;
• Uitvoering geven aan vrijwillige opkoopregelingen van het Rijk (Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties (Lbv) en Lbv-plus);
• Samen met regionale partijen zoeken naar koppelkansen met andere opgaven in het gebied;

• Uitvoeren natuurherstelmaatregelen in het kader van Uitvoeringsprogramma Natuur 2024-2030;
• In noordelijk verband werken aan een verbetering van het subsidietraject waarbij op vrijwillige basis in de praktijk ervaringen opgedaan wordt met kleine stikstof reducerende maatregelen. (Dit heeft de potentie om de stikstofuitstoot met grote stappen te verlagen. De ervaringen uit 2025 worden hierin meegenomen.)
• Uitwerken maatregelpakketten Lieftinghsbroek, Agrarisch Natuur en Landschapsbeheer (ANLb), Afwaardering Gronden, Monovergisting en Laaghangend Fruit 2.0.
• Faciliteren van de uitvoering van de gebiedsoffertes Groningen-West en -Midden en werken aan de planvorming in Gorecht en de Waterstudie Duurswold.
• Inzetten op Doelsturing in Groningen en de Geborgde Aanpak Groningen;
• Koppelingen maken met het Nationaal Programma Groningen, onderdeel Uitvoeringsprogramma 2024-2026 voor die doelen die complementair zijn aan de doelen in het Gebiedsplan.
• Uitvoeren landelijke toezichtstrategie stikstof.

• Realiseren groenblauwe dooradering:
  • Ondersteunen van de uitwerking van de gebiedsoffertes van de agrarische collectieven in onze provincie;
  • Nader uitwerken en concretiseren van de groenblauwe dooradering in onze provincie.

Regulier

• Reductie CO2 en Bos en Hout:

• Aanleg houtige beplanting door de provincie op gronden in eigendom en/of door verwerving van gronden met daarop aanleggen van bos (15-20 ha) en het verlenen van subsidies.  

• Uitvoeren open-eindregeling vergoeding faunaschades (Faunafonds BIJ12);
• Beheer en monitoring broedeilanden bij de Eemshaven en bij het industriegebied Oosterhorn:

• Monitoren broedsucces visdiefjes en noordse sterns op de broedeilanden.

• Beheer Natuurnetwerk Groningen en Agrarisch Natuurbeheer:

• Openstellen Subsidiestelsel Natuur en Landschap (SNL) ten behoeve van het beheer van natuurterreinen door terrein beherende organisaties (Natuurmonumenten, Groninger Landschap, Staatsbosbeheer, Bosgroep en Natuurcollectief, particuliere beheerder(s)).
• Subsidie Agrarisch Natuur en Landschapsbeheer (ANLb) ten behoeve van het toekennen van middelen agrarisch natuurbeheer in de daartoe aangewezen gebieden in het natuurbeheerplan Groningen.

• Stimulering recreatieve toegang natuur en landschap:

• Oplossen geïnventariseerde recreatieve knelpunten samen met terrein beherende organisaties.

Bijdrage verbonden partij Prolander aan beleidsdoel

• Vertalen van provinciaal beleid op het gebied van plattelands- en gebiedsontwikkeling in concrete gebiedsprojecten.

Bijdrage verbonden partij Waddenfonds aan beleidsdoel

• Behartiging van de belangen van de deelnemende provincies (waaronder Groningen) met betrekking tot het beheer van het Waddenfonds en de besteding van middelen ten laste van dit fonds.

Beschermen en versterken van het landschap en het culturele erfgoed

¹⁾     Het gaat hierbij om bijvoorbeeld molenbiotopen, slingertuinen, pingoruïnes, borgterreinen en (laan)beplantingen.

Bij het opstellen van het nieuwe Programma Ruimtelijke Kwaliteit en Landschap zullen wij nieuwe indicatoren definiëren. Vanaf 2025 zijn de oude indicatoren niet meer van toepassing. Wij streven ernaar het nieuwe programma en de indicatoren in 2026 gereed te hebben.

Prioriteiten
N.v.t.

Regulier

• Opstellen en vaststellen Programma Ruimtelijke kwaliteit en Landschap (Actualiseren van het landschapsbeleid en beleidsinstrumentarium);
• Verlenen subsidie landschapsprojecten aan initiatieven die bijdragen aan bescherming en versterking van de kenmerkende landschapsstructuren, ruimtelijke identiteit en regionale landschappelijke diversiteit (zoals zijn vastgelegd in het provinciale landschapsbeleid (kaart 7 Landschap van de Provinciale Omgevingsverordening en Kaart 4 Landschap Geconsolideerde Omgevingsvisie juni 2022, inclusief de Kwaliteitsgids Groningen );
• Via het verlenen van subsidies via de subsidieregeling Groene initiatieven het groen en het landschap in leefomgeving versterken en de bewoners bij de uitvoering betrekken.
• Stimuleren en faciliteren inzet van groene vrijwilligers voor behoud, herstel en versterking van het Groninger landschap.   
• 20 Tennet-projecten landschapscompensatie in uitvoering

Bijdrage verbonden partij Waddenfonds aan beleidsdoel

• Behartigen van de belangen van de deelnemende provincies (waaronder Groningen) met betrekking tot het beheer van het Waddenfonds en de besteding van middelen ten laste van dit fonds.

Stimuleren en ondersteunen van initiatieven die bijdragen aan een goed inkomen voor de boer, het schoon en efficiënt voortbrengen van hoogwaardig voedsel en groene grondstoffen en het leveren van diensten die maatschappelijke ontwikkelingen ondersteunen

De indicatoren zijn afkomstig uit het Uitvoeringsprogramma Landbouw 2025-2027 dat wij op 9 september 2025 hebben vastgesteld.

Prioriteiten
N.v.t.

Regulier
Uitvoeringsprogramma Landbouw 2025-2027:

• Uitvoeren activiteiten onder route 1, Hoogwaardige producten en diensten
• Uitvoeren activiteiten onder route 2, Duurzame landbouwpraktijken
• Bevorderen van samenwerkingen (route 3) gericht op perspectiefvolle landbouw in Groningen

Bijdrage verbonden partij aan beleidsdoel
N.v.t.