Onder lokale lastendruk wordt verstaan hoe de lokale lastendruk zich verhoudt ten opzichte van de landelijke lastendruk. Hierbij is voornamelijk de hoogte van de opcentenheffing motorrijtuigenbelasting van toepassing. Zoals eerder vermeld, stelt het Rijk jaarlijks het maximale niveau van opcentenheffing vast. Wij verwachten dat voor 2026 het maximum opcententarief zal worden geïndexeerd tot 144,0 opcenten.
Bij de Perspectiefnota 2024 is de trendmatige ophoging van het opcententarief met de consumentenprijsindex losgelaten en wordt gerekend met een gelijkblijvend tarief van 95,7 opcenten. Welke lastendruk de belastingbetaler heeft is in de volgende voorbeeldberekening weergegeven. De stijging van de provinciale lastendruk voor de elektrische auto is het gevolg van het landelijk beleid om de tariefkorting in de mrb voor elektrische auto's gefaseerd af te schaffen.
Omschrijving | Huidig tarief | Voorgesteld tarief | Verschil |
|---|---|---|---|
Tarief opcenten | 95,7 | 95,7 | - |
Berekende provinciale belasting: | |||
- 800 kg | € 103,27 | € 103,27 | - |
- 1.100 kg | € 220,09 | € 220,09 | - |
- 1.500 kg | € 399,00 | € 399,00 | - |
Elektrische auto van 1.500 kg | € 99,73 | € 279,24 | € 179,51 |
In onderstaande tabel worden het verloop van de tarieven opcenten mrb van de twaalf provincies over de periode 2021 tot en met 2025 weergegeven en de mogelijke voornemens voor 2026.
Tabel 11a. Tarieven opcenten mrb in de twaalf provincies en mogelijke voornemens 2026
Provincie | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | Voornemen 2026 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Groningen | 93,3 | 94,5 | 95,7 | 95,7 | 95,7 | 95,7 | |
Fryslân | 87,0 | 87,0 | 87,0 | 89,6 | 92,1 | 94,6 | |
Drenthe | 92,0 | 92,0 | 92,0 | 92,0 | 92,0 | 92,0 | |
Overijssel | 79,9 | 79,9 | 79,9 | 82,2 | 82,2 | 82,2 | |
Flevoland | 81,4 | 82,2 | 82,2 | 83,0 | 83,9 | 84,7 | |
Gelderland | 89,5 | 90,6 | 93,0 | 97,9 | 101,2 | 98,3 | |
Utrecht | 74,9 | 77,5 | 79,4 | 81,9 | 84,2 | 86,4 | |
Noord-Holland | 67,9 | 67,9 | 67,9 | 77,4 | 77,4 | 82,1 | |
Zuid-Holland | 90,4 | 91,8 | 95,7 | 98,7 | 101,5 | 104,4 | |
Zeeland | 89,1 | 82,3 | 82,3 | 84,4 | 84,4 | 84,4 | |
Noord-Brabant | 78,4 | 79,6 | 80,8 | 82,8 | 84,9 | 87,0 | |
Limburg | 77,9 | 79,1 | 80,6 | 83,1 | 85,8 | 88,5 | |
Gemiddeld tarief | 83,5 | 83,7 | 84,7 | 87,4 | 88,8 | 90,0 | |
Maximumtarief | 116,8 | 118,4 | 125,8 | 138,3 | 139,9 | 143,9 | |
Onderstaande tabel toont de ontwikkeling van het provinciale tarief ten opzichte van het landelijk gemiddelde tarief en het stijgingspercentage over de afgelopen jaren. De jaarlijkse stijging van het provinciaal tarief mag groter zijn dan de jaarlijkse stijging van het toegestane maximumaantal opcenten, zolang het feitelijke tarief maar niet het toegestane maximumtarief overschrijdt. De jaarlijkse verhoging van dit landelijk maximumtarief wordt met ingang van 2013 bepaald door de tabelcorrectiefactor. Voor 2026 verwachten we een verhoging van 1,3% op basis van de cijfers van CBS voor de berekening van de tabelcorrectiefactor.
Tabel 11b. Ontwikkeling opcenten tarieven motorrijtuigenbelasting in de jaren 2022 tot en met 2026
Tarieven opcenten mrb | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 |
|---|---|---|---|---|---|
provincie Groningen | 94,5 | 95,7 | 95,7 | 95,7 | 95,7 |
landelijk gemiddelde | 83,7 | 84,7 | 87,4 | 88,8 | 90,0 |
provincie Groningen als % van landelijk gemiddelde | 112,9 | 112,7 | 109,5 | 107,8 | 106,3 |
wettelijk maximum | 118,4 | 125,8 | 138,3 | 139,9 | 144,0 |
provincie Groningen als % van wettelijk maximum | 79,8 | 76,1 | 69,2 | 68,4 | 66,5 |
Stijgingspercentages tarieven | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 |
provincie Groningen | 1,3% | 1,3% | 0,0% | 0,0% | 0,0% |
landelijk gemiddelde | 0,1% | 1,2% | 3,2% | 1,6% | 1,4% |
wettelijk maximum | 1,3% | 6,3% | 9,9% | 1,2% | 1,3% |
Voor wat betreft de prognose 2026 van het landelijk gemiddelde is aangesloten bij de uitkomsten van een dit voorjaar gehouden inventarisatie. De feitelijke tarieven per 1 januari 2026 kunnen daarvan afwijken.
De volgende tabel laat een prognose zien van de verwachte ontwikkeling van de belastingcapaciteit. De belastingcapaciteit is het bedrag dat als extra inkomsten kan worden gegenereerd als het maximumaantal opcenten op enig moment als tarief zou worden gehanteerd.
Tabel 12. Verwachte ontwikkeling belastingcapaciteit 2026-2029
Omschrijving | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 |
|---|---|---|---|---|
aantal opcenten provincie | 95,7 | 95,7 | 95,7 | 95,7 |
maximumaantal opcenten | 144,0 | 144,0 | 144,0 | 144,0 |
vrije zoom (in aantallen opcenten) | 48,3 | 48,3 | 48,3 | 48,3 |
opbrengst per opcent | € 754.161 | € 758.145 | € 756.532 | € 756.869 |
mogelijke opbrengst inzet vrije zoom | € 36.426.000 | € 36.618.000 | € 36.540.000 | € 36.557.000 |
De ruimte om tegenvallers op te vangen is ongeveer € 36,5 miljoen structureel per jaar. Overigens heft geen enkele provincie het maximumaantal opcenten.